Hijyenin hayati bir öneme sahip hale geldiği pandemi süreci, evlerde kimyasal temizlik maddeleri kullanımında da önemli bir artışa yol açtı. Özellikle çamaşır suyu, deterjan ve el dezenfektanları kullanımının yoğunlaşması, ev içerisinde başta çocuklar olmak üzere yaşlılar ve diğer aile bireylerinin zehirlenme riskini de yükseltiyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünyada düşmeler, yanıklar ve zehirlenmeler, ev kazalarında yaralanma ve ölüm vakalarının en önemli sebepleri arasında. Türkiye’de ise ev kazalarının %45.4’ünün 0-6 yaş grubu çocuklarda görüldüğü belirlenmiş ve aynı yaş grubundaki çocuklarda kazara yakıcı madde içilmesi sıklığı ise %81 olarak saptanmış durumda. Pandemi nedeniyle evlerde temizlik kimyasalları kullanımının daha da arttığı bir dönemde çocukları kaza ve zehirlenmelere karşı nasıl korumalı? Ev içerisindeki temizlikte nelere dikkat etmeli ve zehirlenme belirtileri görüldüğünde ilk müdahalede neler yapılmalı, nelerden kaçınılmalı?
“Başka kaplara konmamalı, ulaşılabilir yerlerde bırakılmamalı”
Altınbaş Üniversitesi İlk ve Acil Yardım Program Başkanı Öğr. Gör. Özlem Karagöl, çamaşır suyu ve kimyasal temizlik maddelerinin içilmesi sonucu ağızdan mideye kadar olan bölgede ciddi hasar oluşabildiğini; ayrıca bu durumun egzama, bağırsak kanseri ve solunum yolları enfeksiyonlarına da yol açabileceğini belirtti. Kokulu deterjanların (tuz ruhu, kezzap, çamaşır suyu) yutulmasının yanı sıra solunmasının da zararlı olduğunu ifade eden Karagöl, çamaşır suyu ya da benzeri diğer dezenfektanlar ve kimyasalların evde güvenli kullanımı konusunda uyarılarda bulundu.
Temizlik maddelerinin çoğunun kokusu ve rengiyle çocukları cezbedebileceğine dikkat çeken Karagöl, “Ailelerin bu maddeleri satın aldıktan sonra başka kaplara (pet şişe, bardak, kavanoz, poşet gibi) koyup bu kapları da kolay ulaşılabilir bir yerde sakladıkları görülmektedir. Bu ürünlerin içecek ve yiyecek kaplarına konmaması, kesinlikle kendi kaplarında saklanması, su, kola şişesi gibi içecek şişelerinde saklanmaması gerekmektedir” dedi. Karagöl, “0-6 yaş grubundaki çocukların kazara içebildikleri temizlik maddelerinin uygun alanlarda, kilitli olarak saklanması, çocukların ulaşamayacağı yüksek ve kapalı yerlere konulması gerekir” uyarısında bulundu.
Solunması da risk oluşturabilir
Ambalajında ‘Dikkat’ ya da ‘Tehlikeli’ uyarısı olan klorak ya da amonyak içeren maddelerin yüksek riskli gruba giren ürünler olduğunu belirten Karagöl, bu tür ürünlerin kullanımının astımlı çocukların solunum sıkıntısı yaşamalarına neden olabileceğini söyledi. Bu ürünler kullanıldığında astımlı çocuğun odaya en az 20 dakika sonra girmesine özen gösterilmesi gerektiğini vurgulayan Özlem Karagöl, temizlik kimyasallarının evde güvenli kullanımı konusunda ise şu önerilerde bulundu:
- Deterjanların çoğunda çok miktarda fosfat ve klor vardır. Bunların yutulması ve solunması zararlıdır. Bu yüzden deterjanlarla yıkanan bulaşıklar iyice durulanmalı
- Kimyasal madde kullanıldığında koruyucu olarak eldiven takılmalı
- Kimyasal temizlik malzemeleri kesinlikle birbirine karıştırılarak kullanılmamalı
- Temizlik yapılan alanda cam açıkken çalışılması, kimyasal maddenin solunmaması açısından önemli bir tedbirdir
