Koronavirüs Bilim Kurulu’nun toplanmasının ardından Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, COVID-19 salgınıyla ilgili yeni kararları açıkladı. Buna göre, açık havada maske kullanma zorunluluğu kalktı, kapalı ortamlarda ise yeterli havalandırma ve mesafe olması durumunda maske takmak gerekmeyecek. Kurumlara girişte HES kodu kontrolü yapılmayacak ve belirti göstermeyen bireylerden test istenmeyecek, ayrıca okullarda iki vaka çıksa dahi sınıflar kapatılmayacak, yalnızca öğrenci izole edilecek. Konuyla ilgili bir açıklama yapan Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Merkez Yönetim Kurulu, alınan bu kararların hem salgını uzatacağını hem de sağlık çalışanlarının iş yükünü artıracağını belirterek, Sağlık Bakanlığı’nı kararları yeniden gözden geçirmeye davet etti. TÜSAD Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Onur Turan tarafından yapılan açıklamada şu görüşlere yer verildi: Toplum olarak pandemi sürecinde kısıtlamalardan bunaldığımız, normal hayatımıza dönmek istediğimiz bir gerçek. Ancak ülkemizde vaka ve COVID-19 kaynaklı vefat sayıları halen yüksek ve aşılama da istenen oranda değil. Şubat, pandemide ölüm sayısının en fazla olduğu beşinci ay oldu, ayrıca günlük aşılama sayıları da pandemi sürecinin en düşük seyrinde gerçekleşti. Bilimsel veriler maske ve mesafenin pandemide hâlâ kritik öneme sahip olduğunu gösteriyor. Yeni kararların alınmasındaki amaç sadece normalleşmeye adım atmak mıdır? Yoksa gelmekte olan turizm sezonu öngörülerek, ekonomik kaygılarla mı bu kararlar alınmıştır? Sürü bağışıklığı modeline bir geçiş mi yapılmaktadır? TOPLUMSAL BAĞIŞIKLIK ORANI HALEN DÜŞÜK Mart ayıyla birlikte Avrupa’da ve dünyada açık havada maske kullanımının kaldırıldığını, ancak bu ülkelerde çift doz aşılama oranının yüzde 70-80’leri, hatırlatma dozu oranının ise yüzde 50-60’ları bulduğunu ifade eden Turan, şu bilgileri aktardı: İsveç, Norveç ve Danimarka COVID-19 ile ilgili tüm kısıtlamaların kaldırıldığını açıkladı. İtalya, Fransa, İspanya gibi vaka sayılarının yüksek seyrettiği ülkeler açık havada maske takma zorunluluğunu kaldırdı, ancak kapalı alanlarda maske takmak ve aşı sertifikası göstermek zorunlu. Ancak bu ülkelerde aşılama oranları yüksek. Türkiye’de aşılama oranı ise yüzde 60’larda ve hatırlatma dozu oranı ise 40’larda seyrediyor. Yani toplumsal bağışıklık için gereken düzeyden çok uzaktayız. KAPALI ALANLAR KARARI MUĞLAK Kamusal, toplu ve ortak kullanım alanlarında HES kodu kontrolü yapılmaması ve kapalı ortamda maske kullanım şartının kaldırılması gibi kararların hastalık kontrolünü zorlaştıracağı uyarısını yapan Turan, açıklamasını şöyle sürdürdü: Bu tedbirlerin devam etmesi, özellikle yaşlı, ek hastalığı olan sayısız vatandaşımızın hastalıktan korunabilmesi anlamına gelecekti. Şu anki tabloda koruma önlemleri bireysel sorumluluğa terk edilmiş görünüyor. Pandeminin geride kalmakta olduğu algısı yaratılıyor. Ayrıca, iyi havalandırılan ve mesafenin korunduğu kapalı ortamlarda maske zorunluluğunun kalkması da son derece muğlak bir karar. Mekânda mesafenin korunup korunmadığı, havalandırmanın yeterli olup olmadığı nasıl denetlenecek? SALGIN DEVAM EDİYOR, BİREYSEL ÖNLEMLERE DEVAM Halk sağlığının geri plana itildiği, pandemi yönetiminde farklı önceliklerin öne çıktığı ortamda vatandaşların bireysel koruma tedbirleri almaya devam etmesi gerektiğinin altını çizen Turan, bu tedbirleriyse şöyle sıraladı: Rehavete kapılmak için henüz çok erken olduğu unutulmamalı, maske-mesafe- hijyen kurallarına uymaya devam edilmeli. Çift doz veya hatırlatma doz aşısı eksik olanlar bu aşılarını mutlaka zaman geçmeden yaptırmalı. HES kodu uygulamasının kalkması ve kapalı alanda maske takmayan pek çok olası vaka ile temas olacak olması nedeniyle, kapalı ortamlarda maske takmaya devam edilmeli.