Patentleri ellerinde bulunduran özel şirketler koronavirüs aşılarının yeterli sayıda üretimini sağlayamazken aşıda fikri mülkiyet hakkının kaldırılmasına yönelik çağrılar artarak devam ediyor. BioNTech'in patronlarından Özlem Türeci'yse CNN'e verdiği demeçte aşılarda patentin kaldırılmasının "iyi bir fikir olmadığını" söyledi. Türeci, patentlerin kaldırılması halinde bile "gelecek 12 ay içinde hazır edilebilecek aşı dozu miktarının üzerine çıkılamayacağını" iddia etti.
Covid-19 pandemisinde aşılamada dünyanın tamamı çok yavaş hareket ederken patentler aşı üretimini sınırlayan ve üretim haklarını sadece bir avuç firmayla sınırlı tutan bir öğe olarak kalmaya devam ediyor. Aşıda yavaş hareket sadece ölümlerin ve vakaların katlanmasına neden olmamakla birlikte aynı zamanda yeni virüs varyantlarının ortaya çıkmasına zemin hazırlıyor.
Öte yandan aşı üretimini ellerinde tutan patronlar zenginliklerine zenginlik katmaya devam ediyor. Özlem Türeci ve eşi Uğur Şahin de Pfizer aşısının gündeme gelmesiyle birlikte "milyarder" olmuşlardı. BioNTech'in diğer patronu olan Türeci'nin eşi Şahin'in toplam varlığı şu an 6,9 milyar dolara eşit.
ABD ve Rusya gibi ülkelerin Covid-19 aşılarında fikri mülkiyeti kaldırma gündemini Dünya Ticaret Örgütü'ne taşıyacaklarını açıklamalarının ardından ABD'li ilaç tekeli Pfizer’la ortak aşı üreten Alman firma BioNTech'in patronlarından Türeci, patentlerin "üretimi sınırlayan bir faktör olmadığını" savundu.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'sa aşıda patentlerin kaldırılması yönündeki adımlar hakkında "Bu, Covid-19 ile mücadelede muazzam bir an" ifadesiyle desteğini dile getirdi.
Aşılarda patentlerin kaldırılması durumunda birçok ülke, aşıları kendi sınırlarında üretme imkânına sahip olacak.
