Koronavirüs aşısı denemesi katılımcıları, aşının yan etkisi olarak gün boyu süren yorgunluk, ateş ve baş ağrılarını bildirirken, yaşadıklarının buna değdiğini söyledi. CNBC'de yer alan habere göre, yüksek ateş, vücut ağrısı, baş ağrısı ve bitkinlik, Moderna ve Pfizer’in koronavirüs aşı denemelerine katılanların aşıları yapıldıktan sonra hissettiklerini söyledikleri semptomlardan bazıları. Semptomlar rahatsız edici ve zaman zaman yoğun olsa da, genellikle bir gün sonra ya da daha kısa sürede kayboldu. ŞİDDETLİ TİTREME DİŞİNİN KIRILMASINA NEDEN OLDU Moderna'nın aşı denemesi katılımcısı olan Luke Hutchison, gece yarısı titreme ve ateşle uyandı. Pfizer'in adayını test eden başka bir koronavirüs aşısı denemesi katılımcısı ise, benzer şekilde titreyerek uyandı, titreme o kadar şiddetliydi ki, ikinci dozu aldıktan sonra bir dişi kırıldı. Her iki aşıda da yüksek ateş, vücut ağrıları, kötü baş ağrıları ve yorgunluk beş katılımcının semptomlarından birkaçıydı. Görüşmelerde, üçü Moderna'nın aşı çalışmasında ve ikisi Pfizer'in son aşama denemelerinde olmak üzere beş katılımcının tümü, kendilerini koronavirüse karşı korumak için bu rahatsızlığa değdiğini düşündüklerini söyledi. Aşı denemelerine katılan dört kişi kimliğinin açıklanmamasını istedi. ÇİFT KÖR ÇALIŞMASI UYGULANDI Faz 3 denemeleri, aşıların dağıtımının onaylanmasını sağlamak için gereken son kritik adım. Dünya çapında en az 41 Covid-19 aşısı insan denemelerinde ancak yalnızca dört ABD destekli aday üçüncü aşamada: Moderna, Pfizer, AstraZeneca ve Johnson & Johnson. Sağlık yetkilileri, yıl sonuna kadar en az bir güvenli ve etkili aşıya sahip olmayı bekliyorlar. Her birinde 10 binlerce katılımcının bulunduğu denemelerde çift kör çalışması uygulandı yani hastaların bir kısmı plasebo aldı ve hastalar hangi tedaviyi gördüklerini bilmiyorlardı. Aynı şekilde aşıyı uygulayan sağlık çalışanı da bilmiyordu. Açıklanan bazı semptomların ilgisiz bir hastalığa atfedilmesi mümkün olsa da, Moderna ve Pfizer'in birinci faz denemelerinde bazı katılımcılar hafif Covid-19 semptomları yaşadığını söyledi. Ancak Pfizer, vakaların çok azında olduğunu söyledi. Denemeler devam ediyor, bu nedenle aşı yapılan katılımcıların yan etkileri rapor edilecek. 15 EYLÜL'DE İKİNCİ AŞI YAPILDIKTAN SONRA... Utahlı 44 yaşındaki biyolog Hutchison'ın, 18 Ağustos'ta ilk aşı yapıldıktan sonra, çok yüksek olmasa da ateşi çıktı ve birkaç gün devam etti. 15 Eylül'de ikinci kez aşılandıktan sekiz saat sonra, ateş, titreme, şiddetli baş ağrısı ve nefes darlığı yaşayarak yataktan çıkamadığını kaydetti. Aşının yapıldığı kolundaki ağrıyı "omzumda bir kaz yumurtası vardı" şeklinde tanımladı. O gece neredeyse hiç uyumadı ve beş saat boyunca ateşinin 37.7 üzerinde olduğunu söyledi. Hutchison, 12 saat sonra normale döndüğünü ve enerji seviyesinin geri döndüğünü söyledi. Hutchison, "İşe yarayacağına çok güveniyordum ve çözüme katkıda bulunmak istedim" dedi. Şirketin tepkisinden korktukları için isimlerini gizli tutmak isteyen Moderna aşı çalışmasındaki diğer iki katılımcı da benzer yan etkileri bildirdi. Yine, Pfizer denemesindeki bir katılımcı da beklediğinden daha şiddetli semptomlar yaşadığını söyledi. İLAÇ ŞİRKETLERİ O YAN ETKİLERİ KABUL ETTİ Moderna ve Pfizer, aşılarının kas ağrısı, titreme ve baş ağrısı gibi hafif Covid-19 ile ilişkili semptomlara benzer yan etkilere neden olabileceğini kabul etti. Şirketler klinik deneylerde ilerledikçe, birkaç aşı üreticisi, daha şiddetli reaksiyon raporlarının ardından en yüksek dozlardan vazgeçtiler. New York'taki Mount Sinai'den bulaşıcı hastalık uzmanı Florian Krammer, Twitter'da Moderna'nın birinci aşama denemesinde bildirilen yan etkilerin "tatsız ama tehlikeli olmadığını" söyledi. Çocukların ve hamile kadınların benzer semptomları yaşayıp yaşamayacağı ise henüz belli değil. 'İKİNCİ DOZDAN SONRA BİR GÜN İZİN ALMANIZ GEREKEBİLİR' Moderna'nın aşı çalışmasındaki Kuzey Carolinalı 50'li yaşlarındaki bir kadın, ateşi olmadığını ancak kötü bir migren geçirdiğini ve bu nedenle bir gün boyunca bitkin olduğunu ve odaklanamadığını söyledi. Ertesi gün bir migren ilacı aldıktan sonra daha iyi hissettiğini söyledi, ancak Moderna'nın insanlara ikinci doz alındıktan sonra bir gün izin almalarını söylemesi gerekebileceğini kaydetti. Başka katılımcıların da benzer deneyimler paylaştığını söyledi. Grup üyelerinin ayrıca kolda tetanoz aşısına benzer bir ateş ve ağrı bildirdikleri, ağırlık kaldırmamaları ve egzersiz yapmamaları gerektiği söylendi. Rahatsız olmasına rağmen, görünen yan etkilerin Covid-19 almama riskine değer olduğunu söyledi. 20'li yaşlarının sonundaki bir Maryland katılımcısı ise, ilk aşıdan sonra mide bulantısı yaşadığını söyledi, ancak ikinci aşıdan sonra saat 1'de titreme ve 40 derece ateşle uyandığını söyledi. Ateş düşürücü aldıktan sonra ateşinin düştüğünü, ancak saat 20.00'ye kadar sürdüğünü söyledi. "40 derece ateş oldukça yüksek olduğu için hastaneye gitmem gerekip gerekmediğinden emin değildim. Ama onun dışında, sorun yoktu" diye konuştu. ELEKTRİKLİ BATTANİYE OLMADAN UYUYAMADI Pfizer'in aşı çalışmasındaki bir katılımcı, enjeksiyonun acısından dolayı ilk aşıdan sonra bütün gece ayakta olduğunu söyledi. Aldığı takviye enjeksiyonu, kolunda daha fazla aynı ağrıya neden oldu, ardından gece saat 1 civarında onu vuran yoğun grip benzeri semptomlar izledi. O gece elektrikli battaniyesi olmadan uyuyamadı ve yoğun titreme kontrol edilemez hale geldi ve dişi kırıldı. Bir doktora görünmeye karar vermeden önce "çarşaf üstünde yatmak bile canımı yakıyordu" dedi. Tüm bunlara rağmen, aşı yanlısı olmaya devam ettiğini ve bilim için büyük bir savunucu olduğunu söyleyen katılımcı, virüse yakalanmanın birçok insan için muhtemelen çok daha kötü olacağını belirtti.