Türk Toraks Derneği, iki ilde ortalama ölüm oranlarında daha önceki yıllara kıyasla önemli artışlar saptandığını, bunun kaygı ve şüphe yarattığını açıkladı. Defin verileri kullanılarak elde edilen verilere göre, Trabzon ölüm oranlarında İstanbul’u solladı. İki kentin ölüm verileri incelendiğinde ölümlerdeki artış, İstanbul’da yüzde 10, Trabzon’da yüzde 25 oranında. Özellikle İstanbul’da haftalık ölüm sayının 800 kişi artması verilerin şeffaflığını şüpheye düşüren başka bir neden oldu. Türk Toraks Derneği’nin açıklaması şöyle: Türk Toraks Derneği, sağlık istatistiklerine yönelik incelemeleri sırasında, iki ilimizdeki ortalama ölüm oranlarında daha önceki yıllara kıyasla önemli artışlar saptamıştır. Bu artışların COVİD 19 ile ilişkili olabileceğinden endişe duymaktadır. Bu durumun açıklığa kavuşturulamaması halinde sorunun derinleşebileceğinden kaygı duyularak söz konusu istatistik verilerini kamuoyunun dikkatine sunmaya karar vermiştir. Ölümlerdeki artış, İstanbul’da %10, Trabzon’da %25 oranındadır. E-devletteki defin verileri kullanılarak elde edilen 2020 yılına ait İstanbul ve Trabzon haftalık toplam defin sayıları, aynı dönemdeki 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait toplam defin sayıları ile karşılaştırılmıştır. Sonuçta, 2020 yılındaki ölüm sayılarında diğer yılların aynı dönemine göre istatistiksel olarak anlamlı artış bulunmuştur. RESMİ VERİLERDE 800 KİŞİ ÖLDÜ Yapılan istatistiksel analizlere göre 2020 yılının özellikle 10. haftasından itibaren İstanbul’da ölüm sayılarında haftalık %10 oranında bir artış gözlenmiş ve yılın 15. haftasında (6-12 Nisan 2020), toplam haftalık defin sayısının 2222’ye ulaştığı görülmüştür. Bu sayı, 2019 yılı için 1425 iken, 2018 yılı için 1460, 2017 yılı için 1464, 2016 için ise 1389’dur. Sağlık Bakanlığı, aynı haftaya ait Covid-19 nedenli ölüm sayısını tüm Türkiye için 624 olarak bildirmiştir. Belirttiğimiz dönemde İstanbul’da önceki yıllara göre her hafta ortalama 800 kişinin fazladan ölmesi, resmi verilere göre Covid-19 salgını nedeniyle gerçekleşen ölümlere bağlanamayacağından bu durum, ancak farkında olmadığımız bir felaketle ilişkili olabilir. Öyleyse yine de altta yatan neden mutlaka araştırılmalı, gerekli önlemler alınmalıdır. TRABZON’DA DA SONUÇLAR AYNI Benzer şekilde 2020 yılı Ocak ayının ilk haftası ile Şubat ayının son haftası arasında 2016-2019 yıllarına göre Trabzon ilinde de ölüm oranında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış gözlenmiştir. Defin istatistikleri incelendiğinde, 2020 yılının ilk 9 haftası için ölüm hızındaki haftalık artış % 25,3 oranında bulunmuştur. Trabzon ilindeki haftalık toplam ölüm sayısı, 9.haftada 102’ye ulaşırken aynı dönemler için 2016 ile 2019 yılları arasında bu sayı 31-45 arasındadır. Sonuç olarak Türk Toraks Derneği, Covid-19 ile ilişkili ölüm istatistikleri ile açıklanamayan ve yukarıda belirttiğimiz sayısal verilerle ortaya koyduğumuz ölüm sayılarındaki artışı incelemeye almasını ve acilen bir yanıt bulunmasını yetkililerden talep etmektedir. Grafikte İstanbul’da yılın 11. haftasında (10-16 Mart) vefat sayılarının artmaya başladığı görüldü. 9 Mart-12 Nisan tarihleri arasında 2016 yılında toplam 7076, 2017 yılında 7267, 2018 yılında 7302, 2019 yılında 7303 vefat gerçekleşmiştir (4 yılın ortalaması 7237), 2020 yılında 9538 vefat olduğu görülmüştür (5 haftada beklenenden 2301 adet fazla). Bütün yıl için son 5 yılın günlük vefat sayıları ortalaması grafiğine bakıldığında da Nisan ayındaki vefat sayılarına daha önceki yılların hiçbir döneminde ulaşılmadığı görülmektedir. BEKLENENDEN 584 FAZLA Grafikte Trabzon’da yılın 6. haftasında (3-9 Şubat) vefat sayılarının artmaya başladığı görüldü. 3 Şubat-12 Nisan tarihleri arasında 2016 yılında toplam 324, 2017 yılında 345, 2018 yılında 320, 2019 yılında 254 vefat gerçekleşmiştir (4 yılın ortalaması 311). 2020 yılında 895 vefat olduğu görülmüştür (5 haftada beklenenden 584 fazla). Bütün yıl için son 5 yılın günlük vefat sayıları ortalaması grafiğine bakıldığında da şubat, mart ve nisan ayındaki vefat sayılarına daha önce yılın hiçbir döneminde ulaşılmadığı görülmektedir.