Megakentte taksi kaosu devam ediyor. Yurttaşlar taksi bulamamaktan ve taksicilerin yolcu seçmesinden yakınırken İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) 5 bin adet yeni taksinin hizmete alınması teklifi bakanlık temsilcilerinin oy çokluğuyla Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) toplantısında 8’inci kez reddedildi. Taksiciler ise taksi sorununa şoförlerden fazla para isteyen ‘taksi ağaları’nın neden olduğunu öne sürüyor.

Nüfusu 15 milyonu aşan İstanbul’da 17 bin 395 taksi ve yaklaşık 40 bin taksi şoförü bulunuyor. İstanbul’da taksi başına 888 kişi düşerken birçok dünya kentinde ise durum çok daha farklı. Nüfusu 6 milyon 700 bin olan Paris’te 18 bin 524 taksi bulunuyor ve kentte taksi başına sadece 366 kişi düşüyor.

BİNLERCE ŞİKÂYET GELİYOR
BirGün'den İsmail Arı'nın haberine göre, İBB Beyaz Masa’nın 2020 verilerine göre, toplu ulaşımla ilgili yurttaşların yaptığı şikâyetlerin yüzde 56’sı taksilerle ilgili. 2020 yılında taksilerle ilgili toplam 99 bin 106 şikayet başvurusu yapılırken bu yıl ise Ağustos ayı sonuna kadar toplam 81 bin 512 şikâyet başvurusu yapıldı.

Verilere göre bu yıl Beyaz Masa’ya iletilen şikâyetlerin büyük bir kısmı yol ve yolcu seçmesinden kaynaklı. Taksicilerin yol ve yolcu seçtiğini belirten tam 18 bin 40 yurttaş şikâyetini Beyaz Masa’ya iletti.

TAKSİ KAOSUN NEDENİ ARAÇ YETERSİZLİĞİ
Uzmanlar, taksi kaosunun en büyük nedeni olarak taksi sayısının yetersizliğini gösteriyor. İstanbul’un nüfusu her geçen yıl katlanarak artarken taksi sayısı ise aynı oranda arttırılmadı. 1965 yılında 2.2 milyon nüfusa sahip İstanbul’da 15 bin 514 taksi bulunuyordu. 2020 verilerine göre İstanbul’u nüfusu 15 milyon aştı ama taksi sayısı aradan geçen 55 yılda ve nüfusun katlanarak artmasına rağmen sadece bin 881 artarak 17 bin 395 oldu.

43 BİN TAKSİYE İHTİYACI VAR
İstanbul’da taksi sorunun çözümü için binlerce yeni taksiye ihtiyaç olduğunu vurgulayan İBB Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan ise BirGün’e yaptığı açıklamada, “Şuan İstanbul’da 17 bin taksi var. İBB’nin AKP tarafından yönetildiği 2018 yılında bir rapor hazırlanmış ve bu raporda İstanbul’un 23 bin taksiye ihtiyacı olduğu ifade edilmiş. Biz de İstanbul Teknik Üniversitesi’ne (İTÜ) bir çalışma yaptırdık. İTÜ’nün hazırladığı rapora göre, İstanbul’da tam 43 bin taksiye ihtiyaç var. Tabi ihtiyaç çok fazla ama biz bir anda bu kadar fazla taksiyi piyasaya çıkarmak istemiyoruz. İlk etapta sadece 5 bin taksi projemizi hayata geçirmek istiyoruz” dedi.

'TAKSİ PLAKALARINI SATMAYACAĞIZ'
Taksi ağalığı tartışmalarına da değinen Cihan, “Bir kişi resmi olarak sadece bir adet taksi plakasına sahip olabiliyor. Tam da bu nedenden dolayı insanlar taksi plakası olmak için farklı ilişkilere giriyor. Bin, iki bin taksi plakasını elinde bulunduran büyük yapılıyor bulunuyor. Bu yapılar plaka sahiplerinden plakayı kiralayarak çalıştırıyor veya başkalarına kiraya veriyor. Bizim 5 bin yeni taksi projemizde bu plakalar İBB’nin yani yaklaşık 16 milyon İstanbullunun elinde olacak. Biz bu taksi plakalarını satmayacağız. Takside çalışan şoför de aynı zamanda İBB’nin çalışanı olacak ve tüm sistem İBB’ye ait olacak. Projemiz aslında 5 bin taksi ama önerimiz kabul edilmediği için ve projemizi etap etap hayata geçirmek istediğimiz için son UKOME toplantısında bin taksi önerdik ama bu da kabul edilmedi” diye konuştu.

ISRARIMIZ DEVAM EDECEK
Yeni taksi projesinin UKOME’de sekizinci kez ertelenmesine rağmen projede ısrarcı olduklarını vurgulayan Cihan, sözlerini şöyle tamamladı: “Biz bu konuda ısrarcıyız. Yeni taksi projemiz kabul edilene kadar çalışmalarımızı sürdürmeye devam edeceğiz. Çok net olarak İstanbul’un bir taksi plakası ihtiyacı var. Bu projeyi UKOME gündemine getirmeye devam edeceğiz. UKOME’deki bakanlık temsilcileri projemizi reddederken mantıklı ve doğru düzgün gerekçe de sunmuyorlar. ‘Taksicilere eğitim verin daha iyi olur’ diyorlar.”

TAKSİ ŞOFÖRLERİ: BİZ GARİBANIZ
Taksi şoförlerinin büyük bir kısmı da yeni taksi sistemine ihtiyaç olduğunun belirterek İBB’nin projesini destekliyor. İstanbul Havalimanı’nda çalışan Ahmet isimli bir taksi şoförü, ‘yaşanan taksi kaosunun en büyük nedeni plaka ağaları’ diyor. Taksi şoförü yaşanan sorunu şöyle anlattı: “Aslında taksi şoförleri de gariban. Biz garibanız yani. Şoför, taksi plakası sahibine ve aracı taksi ağasına her gün ortalama 600 TL vermek zorunda. Yani 24 saat taksi senin elindeyse 600 TL, 12 saat elindeyse 300 TL ödemek zorundasın. Şoför de aracın parasını çıkarmak ve üstüne para kazanmak için var gücüyle çalışıyor. Yeni taksi projesinde 5 bin araç olacağı söyleniyor. Ortalama 10 bin yeni şoföre ekmek kapısı demek bu sistem. Bu sistemi plaka sahipleri istemiyor. Örneğin elinde 600 plaka bulunduran şirketler. Bunlar çok büyük ve mafyatik yapılar…”

PLAKA SAHİBİ BİR AYDA 20 BİN TL KAZANIYOR
Kadıköy bölgesinde karşılaştığımız bir başka taksici ise İstanbul’da büyük bir taksi sorunu olduğunu ve aslında günün belirli saatlerinde taksilere çok fazla talep olduğu için yurttaşların boş taksi bulamadığını söylüyor. Taksi şoförü, taksi kaosunu kendi penceresinden şu ifadelerle anlatıyor:

“Plaka sahipleri ve elinde çok fazla plaka bulunduran şirketler aslında taksi şoförlerini seçerek işe almıyor. Herkes taksi şoförü olabiliyor. Sicili olanlar, birçok davada yargılananlar minibüs ve taksi şoförü oluyor. Şoför, plaka sahibine vereceği parayı çıkaramadığını düşündüğünde veya daha fazla kazanmak istediğine turistleri dolandırıyor. Taksicilikte zaman su gibi akıp geçiyor ve zaman taksicini aleyhine işliyor. Bir plaka sahibi ayda 18-20 bin TL kazanıyor. Keşke herkes maaşlı çalışsa ve plaka sahipleri de fahiş fiyatlar istemeseler.”

Üsküdar’da karşılaştığımız bir başka taksici de İstanbul’daki taksi siteminin üç halkası olduğunu ve bu halkaların en günahsızının da taksi şoförleri olduğunu belirterek, “Taksi plakası sahipleri şoförden çok fazla para istiyor. Bu işin üç halkası var. İlk halka plaka sahipleri. Plaka sahiplerinin yüzde 99’u aracında şoförlük yapmaz. İkinci halka ise taksi ağası denen şirket ve galeri sahipleri. Plaka sahipleri araçlarını bu şirketlere kiraya veriyor. Yani bu şirketler aracılık yapıyor. Son halka da biziz, yani taksi şoförleri. Aracılar da taksileri bizlere vererek bize günde bu kadar para getir diyor. Yani özetle üçüncü halka şoförlerin bir günahı yok. Taksi plakası da zaten en az 2 milyon TL ve hep zenginlerinde elinde. Ünlü isimlerin, futbolcuların taksi plakası var” diye konuştu.

TAKSİ AĞASI PROJEYE KARŞI
İstanbul’daki taksi şoförleri, asıl sorunun taksi ağaları olduğunu söylüyor. Birçok taksi plakasını elinden bulunduran şirketlerden biri de Yaşar Ticaret Şirketi. Şirketin elinde en az 600 taksi bulunduğu belirtiliyor. BirGün’ün ulaştığı şirketin sahibi Yaşar Sucu, elinde kaç taksi bulundurduğunu ticari bilgi olduğu gerekçesiyle açıklamadı. Sucu, yeni taksi projesine itiraz ettiğini belirterek şu çarpıcı açıklamaları yaptı: “Benim kendime ait sadece bir plakam var. Başkalarının plakalarını biz kiralık olarak çalıştırıyoruz. İstanbul’un taksiye ihtiyacı var ve belediye bu 5 bin taksiyi kendi çalıştırmasın. O plakaları da satsın. Ben kimsenin plakasını zorla almıyorum. Çalıştırdığımız insanları da çok iyi seçmiyoruz, bu yöndeki eleştiriler haklı eleştiriler. Bize gelen taksinin kirasını ödeyecek mi ona bakıyoruz ve veriyoruz taksiyi. Belediye daha kendi elini ayağını yıkayamıyor nasıl 5 bin taksiyi çalıştıracak?”

BİN TAKSİ DAHA YOLDA
İBB Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan, geçen aylarda UKOME toplantısında kabul edilen 750 minibüs ve 250 dolmuşun taksiye dönüştürülmesi projesine ilişkin şu bilgiyi verdi: “UKOME’de onaylandı ama imza süreci devam ediyor. Bu süreç tamamlanmak üzere. Ardından da 30 gün boyunca aracını taksiye dönüştürmek isteyen minibüs ve dolmuş sahiplerinin başvurusunu alacağız. Bu iş tamamlandığında da kura yöntemiyle hangi araçların taksiye dönüştürüleceğini belirleyeceğiz ve süreç şeffaf bir biçimde yürütülecek.”

ODA BAŞKANINA CEZA KESİLMİŞ
Önceki gün düzenlenen UKOME toplantısında konuşan İBB Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir, Kurban Bayramı öncesinde İstanbul Havalimanı’nda çalışan 400 aracın ruhsatlarının doğru cihazı kullanmadıkları için geçici olarak askıya alındığını belirterek, bunların içinde İstanbul Taksiciler Odası Başkanı Eyüp Aksu’nun taksisinin de olduğunu söyledi.