İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, katıldığı programda söylediği “Af Örgütü’nün Türkiye’ye ilişkin işkence tespiti yok” iddiaları raporlarla yalanlandı. Af Örgütü’nün sosyal medya hesabından yapılan paylaşımlarda işkence iddialarına ilişkin raporlara yer verildi.
Süleyman Soylu’ya Habertürk’te katıldığı canlı yayında Türkiye’deki hak ihlalleri ile gözaltı ve tutuklamalardaki kötü muameleye ilişkin bir soru soruldu. Soru üzerine, kendisinin Uluslararası Af Örgütü’nün muhatabı olduğunu ve sık sık karşı karşıya geldiklerini hatırlatan Soylu, “Her seferinde onlar Türkiye’de gideceği yerleri söylerler. Göndeririz, her yeri ziyaret ederler. 4,5 yıldır işkence ile ilgili en ufak bir şey önümüze koymadılar. Sistematik işkence ile ilgili önümüze bir şey koymadılar” dedi ve Af Örgütü’nün bu konulara siyasal gözlükle baktığını savundu.
Af Örgütü’nün Türkiye hakkında işkence tespiti yapmadığını ancak sadece kötü muamele ile ilgili tespitlerinin olduğunu söyledi.
AF ÖRGÜTÜ YANIT VERDİ
Uluslararası Af Örgütü Türkiye ise Süleyman Soylu’ya Twitter’dan Türkiye’de son yıllardaki işkence ve kötü muamele iddialarına dair acil eylem, rapor ve çağrıları paylaşarak cevap verdi.
AF Örgütü tarafından yapılan paylaşımlarda şu ifadelere yer verildi:
Osman Şiban ve Servet Turgut’un 11 Eylül 2020’de Van’ın Çatak ilçesinde jandarma güçleri tarafından gözaltına alındıktan sonra işkence veya diğer kötü muameleye maruz kaldıklarına ilişkin güvenilir iddialarla ilgili Türkiye yetkililerine mektup gönderdik.
Boğaziçi Üniversitesi’ndeki protestolara katıldıkları gerekçesiyle 5.01.2021’den itibaren yapılan ev baskınlarıyla en az 30 kişi gözaltına alındı. Gözaltında bazı öğrencilerin işkence ve diğer kötü muameleye maruz bırakıldıklarına dair iddialar bulunuyor.
Mehmet Sıddık Meşe, iddialara göre 1 Aralık günü, Diyarbakır Cezaevi’nde ağır şekilde fiziksel şiddete uğradı.
Şubat 2019’dan itibaren kendilerinden haber alınamayan ve silahlı kişiler tarafından kaçırıldığı iddia edilen Gökhan Türkmen ve Mustafa Yılmaz için acil eylem çağrısında bulundu.
8 Haziran 2018 günü barışçıl bir gösteri düzenleyen öğrenci ve mezunlara kolluk kuvveti uygulanan aşırı güç kullanımı, işkence ve diğer kötü muamele iddialarına yönelik Türkiye yetkililerine derhal soruşturma başlatması çağrısında bulunduk.
Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nin İşkenceyi Önleme Komitesi 2017 ve 2019 yıllarında Türkiye’ye yaptığı ziyaretlere ve incelemelere ait raporları yayınladı. Komite, kötü muamele ve işkence şikayetlerinin devam ettiğini raporladı.
TEYİT’TEN YALANLAMA
Doğrulama platformu Teyit.org’da Soylu’nun iddialarını yalanlayarak Af Örgütü’nün raporlarını kaynak gösterdi. Platformun sitesinde konuya ilişkin, Türkiye’de uygulanan işkencenin hem ulusal hem de uluslararası basında yer aldığı ifadelerine yer verildi.
Teyit’te aktarılanlar şu şekilde:
Örneğin yakın zamanda örgütün Osman Şiban ve Servet Turgut’un Van’ın Çatak ilçesinde jandarma güçleri tarafından gözaltına alındıktan sonra işkenceye maruz kaldıkları yönündeki iddialarla ilgili yetkililere iddiaların cevaplanmasına ilişkin talebi de içeren bir açıklaması bulunuyor. Yine örgütün 2016’daki 15 Temmuz Darbe Girişimi ardından yaşanan işkence ihbarlarının arttığına dair ve Diyarbakır cezaevinde yıllardan beri devam eden kötü muamele, tecrit ve işkence iddialarına ilişkin Adalet Bakanı’na yöneltilen bir mektubu da içeren açıklamaları mevcut.
Soylu’nun canlı yayında dile getirdiği iddianın hemen ardından Af Örgütü Türkiye Şubesi İletişim ve Kampanyalar Direktörü Tarık Beyhan, sosyal medya hesabından örgütün işkence ve kötü muameleyi izlediğini ve konuya dair bulgularını İçişleri Bakanlığı ile paylaştıklarını açıkladı.
Beyhan’ın açıklamasının ardından örgütün Türkiye Şubesinin resmi Twitter hesabından paylaşılan tweet zincirinde son yıllarda basına yansıyan ve örgüt tarafından raporlanan iddialara ilişkin açıklamalar da bulunuyor. Af Örgütü söz konusu raporlamaları hak ihlallerinin gerçekleştiği bölgedeki devlet yetkililerine sunuyor, ilgililerden ihlallerin son bulması için talepte bulunuyor.
Af Örgütü dışında Türkiye’deki işkence ve kötü muameleyi izleyen yerel başka sivil toplum kuruluşları da mevcut. İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) 2010-2019 yılları arasını kapsayan raporunda da aynı iddialara değiniliyor
