Yunanistan’ın 14 Eylül’de yayımladığı NAVTEX mesajı ile Sakız Adası’nın doğusundaki bölgede askeri tatbikat yapacağını duyurmasının ardından, Türkiye de harekete geçti. Türkiye karşı NAVTEX mesajı yayınlayarak, Sakız Adası’nın 1923 Lozan Antlaşması ile belirlenen gayri askeri statüsünün ihlal edildiğini duyurdu.
Eski Milli Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri Ümit Yalım, konuyla ilgili açıklama yaptı. “Yunanistan’ın 15 Eylül 2020’de askeri tatbikat yaptığı Sakız Adası karasuları Türkiye’ye aittir. Yunanistan, Türk karasularında askeri tatbikat yaparak 13-14 Şubat 1914 Altı Büyük Devlet Kararı ile Lozan Antlaşması’nın 12,13. Maddeleri ve 1982 BM Deniz Hukuku Sözleşmesini açık bir şekilde ihlal ediyor. Yunanistan ateşle oynuyor!” diyen Ümit Yalım, “Sakız Adası’nın da egemenliği ve mülkiyeti ile Karasuları, Kıta Sahanlığı, Münhasır Ekonomik Bölgesi ve Hava Sahası Türkiye’ye aittir” dedi.
Bunun gerekçelerini de açıklayan Ümit Yalım, “Ege Denizi’nin kuzeyinde bulunan adaların hukuki statüsü 1914 Altı Büyük Devlet Kararı ve 1923 Lozan Antlaşması ile belirlenmiştir. 13-14 Şubat 1914 tarihli Altı Büyük Devlet Kararı (Almanya, Avusturya-Macaristan, İngiltere, Fransa, İtalya, Rusya) ve 1923 Lozan Antlaşması’nın 12.Maddesi ile Yunanistan’a, Kuzey Ege Adalarının egemenliği değil, sadece kullanma hakkı yani zilyetlik (possession) hakkı verildi. Kuzey Ege’de bulunan Taşoz, Semadirek, Limni, Midilli, Sakız, Sisam, Ahikerya, İpsara ve Bozbaba adalarının egemenliği ve mülkiyeti ile birlikte deniz yetki alanları ve hava sahası Türkiye’de kaldı. Lozan Antlaşması’nın 13.Maddesi ile Yunanistan’ın adaları askeri maksatlarla kullanmayacağı kararlaştırıldı” ifadelerini kullandı.
'YUNANİSTAN ADALARI BOŞALTIP TÜRKİYE’YE TESLİM ETMELİ'
Yunanistan’ın adaları kullanma hakkını yaptığı ihlaller nedeniyle kaybettiğini ifade eden Ümit Yalım, “Yunanistan, Taşoz, Semadirek, Limni, Midilli, Sakız, Sisam, Ahikerya, İpsara ve Bozbaba adalarındaki askeri birlikleri ile vatandaşlarını ana kıtasına tahliye ederek boşaltmalı ve adaları Türkiye’ye teslim etmelidir” ifadelerini kullandı.
Yalım’ın açıklamasının devamı şöyle:
Yunanistan 1960’lı yılların başında Doğu Ege Denizi’ndeki adaları silahlandırmaya başladı. Türkiye, adaları silahlandırdığı için Yunanistan’ı ilk defa 29 Haziran 1964’de protesto etti. Yunanistan, 1964’de Papandreou Hükümetinin Doğu Ege Adalarını silahlandırma politikasını ifşa etti. Türkiye, Nisan 1975’de BM Genel Sekreterliğine gönderdiği bir nota ile Yunanistan’ı, adaları silahlandırdığı için protesto ederek Türkiye’nin güvenliğini tehdit ettiğini bildirdi.
Mevcut durum itibarıyla Yunanistan’a kullanma hakkı verilen 9 adanın hepsi silahlandırılmıştır. Silahlandırılan adalar arasında Sakız Adası da vardır. Sakız Adası’na 1 Yunan Mekanize Tugayı yerleştirilmiştir.
Altı Büyük Devlet Kararı ve Lozan Antlaşması’nı ihlal ederek adalara askeri birlik yerleştiren ve adaları silahlandıran Yunanistan, Kuzey Ege Denizi’ndeki adaların kullanma hakkını kaybetmiştir. Yunanistan, Taşoz, Semadirek, Limni, Midilli, Sakız, Sisam, Ahikerya, İpsara ve Bozbaba adalarındaki askeri birlikleri ile vatandaşlarını ana kıtasına tahliye ederek boşaltmalı ve adaları Türkiye’ye teslim etmelidir.
