Adalet Bakanlığı tarafından teknik altyapısı hazırlanan yeni infaz düzenlenmesine dair metin, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün de yer aldığı bir heyet tarafından AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunuldu.
Habertürk’ten Fevzi Çakır’ın haberine göre, yeni düzenlemeyle 1 ay hapis cezası bile alan birisi belirli bir süre cezaevinde kalacak. "Cinsel, uyuşturucu, örgütlü, terör suçları"nı işleyenler ile mükerrirler (tekrar suç işleyenler) hariç cezaların infazı 2/3 yerine ½ (yüzde 50) olarak uygulanacak. Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan ancak nihai şeklini "siyasetin" vereceği belirtilen düzenlemeyle evde infaz, geceleyin infaz gibi alternatif infaz sistemleri getiriliyor.
DENETİMLİ SERBESTLİĞE YENİ DÜZEN
Düzenleme ile erteleme, paraya çevirme ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması gibi karar verilmeksizin 1 ay dahi hapis cezası alanların belirli bir süre cezaevine konulması öngörülüyor. Mevcut sistemde 18 ayın altında ceza alan biri cezaevine hiç girmiyordu. Çünkü 18 ay cezanın infazı yani 2/3’ü 1 yıl olarak hesaplanıyordu. Bu süre de denetimli serbestlik kapsamına girdiği için bu kişiler cezaevine hiç girmiyordu.
Yeni düzenlemeyle 1 yıllık otomatik denetimli serbestlik mekanizması terk ediliyor. 1 ay hapis cezası alan birisinin cezasının infazı 15 gün olacak. Bu sürenin 1/5’i denetimli serbestlikte değerlendirilecek. Yani 1 ay hapis cezası alan bir kişi 12 gün cezaevinde kalacak. Bu süre 3 yılın altında kaldığı için açık cezaevinde geçirilecek.
İNFAZ SÜRESİ YÜZDE 50 OLUYOR
Yeni sisteme göre, mahkemelerce verilen cezaların 2/3’ü yani yüzde 67’si yerine ½’si yani yüzde 50’si cezaevinde geçirilecek. Bu sürenin de 1/5’i denetimli serbestlikte geçirilebilecek. Denetim süresi her koşulda 3 yılın üzerinde olamayacak. Örneğin; mahkemece 10 yıl hapse mahkum edilen bir kişinin cezasının infazı 5 yıl olacak. Bu 5 yılın 4 yılı cezaevinde geçirildikten sonra hükümlü iyi halliyse denetimli serbestlik kapsamında tahliye edilecek. Yani 10 yıl ceza alan bir kişi iyi halli olması durumunda cezaevinde toplamda 4 yıl geçirecek. Mevcut sistemde 10 yıl ceza alan biri 5 yıl 8 ay cezaevinde kalıyordu.
BEŞ SUÇ KAPSAM DIŞI
Her suç bu kapsama girmeyecek. Cinsel suçlar, uyuşturucu madde ticareti, "örgütlü suçlar", "terör suçları"nı işleyenler ile mükerrirler (tekrar suç işleyenler) yarı yarıya infaz kapsamı dışında olacak. Bu suçlarda infaz yine ¾ yani % 75 olarak uygulanmaya devam edecek. Yani bu 5 suçtan herhangi birinden 10 yıl ceza alan birisinin infazı 7,5 yıl olacak. Bu cezanın da 1/5’i denetimli serbestlik kapsamında geçirilecek.
İNFAZ YAKMA
Koşullu salıverilme süresinde yeniden suç işleyen birisinin, kalan koşullu salıverilmesi de yanıyordu. Yani bu kişiler; yeni suçlarından aldıkları cezanın yanı sıra, yeni suçu işledikleri tarihten bihakkın tahliye tarihine kadar olan süreyi aynen cezaevlerinde geçiriliyorlardı. Kamuoyunda “infaz yakma” olarak bilinen bu usulle ilgili yeni düzenlemeye göre, koşullu salıverilme süresinde işlenen yeni suç için kanunda öngörülen cezanın bir katı oranında süre için infazın yanmasına karar verilecek. Örneğin; herhangi bir yeni suçtan 1 yıl ceza alan bir hükümlünün, koşullu salıverildiği süreden sadece 2 yılın yanmasına karar verilecek.
ALTERNATİF İNFAZ USULLERİ
Düzenleme ile alternatif infaz usulleri de güçlendiriliyor. Geceleyin infaz, hafta sonu infaz gibi usullere işlerlik kazandırılacak. Mevcut sistemde 6 aya kadar hapse mahkum edilenlerin cezalarını hafta sonu ya da geceleri çekmelerine imkan tanınıyordu. Ancak 1 yıllık denetim süresi nedeniyle 6 ay ceza alanlar hiç cezaevine girmediği için bu sistem de işlemiyordu. Yeni sistem ile 6 aylık süre 1 yıla çıkarılıyor. Taksirle işlenen bir kapsamında verilen cezalarda ise bu süre 2 yıl olarak belirleniyor. Bu sürenin altında ceza alanlar talepleri halinde cezalarının infazını hafta sonu ya da geceleri cezaevinde girerek, çekebilecek.
KADIN VE YAŞLILARA EVDE İNFAZ
Düzenleme ile konutta infazın kapsamı da genişliyor. Mevcut sistem kadınların 6 ayın altında kalan cezalarının evde infazına imkan tanıyordu. Bu süre 1 yıla çıkarılıyor. 1 yılın altında ceza alan bir kadın hükümlünün cezasının infazı evinde elektronik takip sistemi ile yapılabilecek. Yine eski sistemde 70 yaş üzerindekilerin 1 yılın altında kalan cezalarının evde infazına imkan tanınıyordu. Bu süre şimdi 2 yıla çıkarılıyor. 75 yaş ve üzerindekiler için ise 3 yıl olan süre ise 4 yıla çıkarılıyor. Cezaevinde hayatını yalnız idame ettiremeyeceğine dair Adli Tıp Kurumu tarafından rapor verilen kişiler 3 yıla kadar olan cezalarını konutta infaz edebilecek.
DOĞUM YAPAN KADINA 1,5 YIL ERTELEME
Mevcut sistemde doğum yapan kadınlar, doğumun üzerinden 6 ay geçmeden cezalarını çekmek üzere cezaevine alınmıyordu. Yeni düzenleme ile bu süre 1,5 yıla çıkarılıyor. Yani bir kadın doğum yaptıktan ancak 1,5 yıl sonra cezasını çekmek üzere cezaevine alınabilecek. Doğum yapan kadınların aldıkları ceza 3 yıl ve altında ise bu ceza konutta infaz edilebilecek.
