Dört aydır tartışması süren aşı tartışmasıyla ilgili belgeler yayımlandı.
İlk belge, geçen ay ortaya çıkmıştı. Belgede, 12 milyon dolar değer biçilen 1 milyon doz aşının hibe edildiği görülüyordu.
Esenboğa Gümrük Müdürlüğü’nün, Sinovac’ın Keymen aracılığı ile gönderdiği 1 milyon doz aşı için 30 Aralık 2019’da hazırladığı gümrük belgesinde“1000000 adet” ifadesinin karşısında “12 milyon dolar” yazıyordu.
Devamında “12.000.000,00 USD bedelsizdir. Aracı” deniyordu. Diğer aşı gümrük belgesinde,“3. 422. 98 ADET(UNIT)” ifadesinin karşılığında “4.085.736.00” yazıyordu.
Çin’den ithal edilen aşı faturaları başlıklı tabloda, fatura numaraları, aşı adet ve fiyatları yer alıyordu.
Toplam miktar, 121 milyon 945 bin 476 dolar.
Son belgeyse, Devlet Malzeme Ofisi’ne Keymen A.Ş. tarafından fatura edilmiş.
“29.12.2020” tarihli fatura da 1 milyon 340 bin dolar. 478 adet aşı için hizmet tutarı 16 milyon 85 bin 736 (USD) görünüyor. Ödenecek tutarsa 16 milyon 246 bin 593 (USD) olarak belirlenmiş. O günkü döviz kurundan da 121 milyon 423 bin 789 lira olarak hesaplanmış.
Peki…
CHP’nin ısrarla takip edip, gündeme getirdiği, ancak yetkililerden bir türlü tatmin edici yanıtı alınamayan ücretsiz aşı tartışması nasıl başlamıştı?
FAHRETTİN KOCA “ARACI KURUM YOK” DEDİ
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, 9 Aralık’ta bir basın toplantısı düzenleyerek Çin firması Sinovac’tan alınan Covid-19 aşısının Türkiye’ye getirilmesinde bir aracı kurum kullanıldığını, bunun kamuoyundan saklandığını öne sürmüştü.
Aracı kurumun da Keymen İlaç A.Ş. olduğunu bildirmişti.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca iddiayı jet hızıyla yalanlamış,“Aracı kurum kullanılması söz konusu değildir” diye son derece kesin bir ifade kullanmıştı.
BAKAN YALAN SÖYLEDİ
Ancak ilk doz aşılar Türkiye’ye getirilmek üzere Pekin’de THY uçağına yüklenirken TRT muhabirinin çektiği fotoğraf, Murat Emir’i haklı çıkardı.
Çünkü, kutuların üzerinde Sinovac değil, Keymen A.Ş. yazıyordu.
Yani Koca'nın aracı olmadan doğrudan satın alındığını açıkladığı Sinovac aşısını, Keymen İlaç A.Ş. getirmişti.
Alımı, Bakan’ın söylediği gibiDevlet Malzeme Ofisi (DMO) yapmamıştı.
Şimdi soru şuydu: Aşı alımında bir aracı kurum olduğu kamuoyundan neden saklanmıştı?
ÜCRETSİZ AŞIYA, MİLYON DOLARLAR ÖDENMİŞ
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, 23 Şubat’ta TBMM’de, grup toplantısında bu merak edilen soruyu gündeme taşırken çok önemli şu bilgiyi kamuoyuna duyurdu: Gelen 1 milyon doz aşı, Sinovac tarafından hibe edilmişti. Yani ücretsizdi.
Aşıların teslim alındığı Esenboğa Gümrük Müdürlüğü’nde tutulan beyannamede bu açık ve net yazıyordu.
Ancak “bedelsiz yani ücretsiz” verilen 1 milyon doz aşı için aracı firma Keymen A.Ş.’ye Devlet Malzeme Ofisi’si (DMO) tam 12 milyon dolar ödemişti.
Kılıçdaroğlu, bu bilgiyi verdikten sonra Bakan Koca ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a şu soruyu yönetti: Ücretsiz ithal edilen 1 milyon doz aşı her dozu 12 dolardan fatura edildi mi, edilmedi mi?”
RESMİ GÜMRÜK BELGESİ MEYDANA ÇIKTI
Aynı gün Kılıçdaroğlu’nun verdiği çarpıcı bilgileri doğrulayan resmi belge de ortaya çıktı. Esenboğa Gümrük Müdürlüğü’nün 30 Aralık 2020’de düzenlediği beyannamede “1000000 Adet (UNIT)” ifadesinin karşısında 12 milyon dolar yazıyor ve devamında “12.000.000,00 USD bedelsizdir. Aracı” deniyordu.
KEYMEN TÜRKİYE’DEN KOMİSYON ALIYOR
Bu bilgiler; Keymen A.Ş.’nin aracı kurum olarak, Türkiye Cumhuriyeti devletinden yüklü miktarda komisyon aldığını gözler önüne seriyordu.
CHP, Keymen A.Ş.’den bu masrafları kalem kalem açıklamasını isteyerek şu önemli soruyu sordu: “İlk parti ödemeden 12 milyon dolar aldıysa toplamda 50-60 milyon dolar aracılık faaliyetinden para kazanmadığını nasıl iddia edebilirsiniz? Savcılık devreye girmeli.”
ARACI MI DİSTRİBÜTÖR MÜ
Sağlık Bakanı Dr. Koca, gelişmeler üzerine bir açıklama yaptı. Başta “Aracı kurum yok” diyen Bakan, bu kez “Keymen aracı değil. Çinli şirketin distribütörü” dedi. Ve yine kesin bir dille “Altını çiziyorum; hiçbir şekilde aracı firmaya bir kuruş verilmemiştir” diye Kılıçdaroğlu’nu yalanladı.
Ancak Keymen A.Ş. “1 milyon doz aşı, Sinovac firmasının talebiyle bedelsiz olarak şirketimize gönderilmiştir. Bu aşının karşılığı, bahsedilen tüm bu giderler (masraflar) için kullanılmıştır" açıklamasını yaptı. Böylelikle hem Keymen’in Bakan’ın söylediğinin aksine para aldığı ortaya çıkmış oldu. Hem de hibe edilen aşıyı, hükümetin DMO üzerinden yüksek miktarda para vererek Sinovac’tan doğrudan değil Keymen A.Ş.’den satın aldığı gün yüzüne çıktı.
BAKAN KILIÇDAROĞLU’NU SUÇLADI
Kılıçdaroğlu, hükümetin ısrarlı yalanlamalarına, elinde iddialarını kanıtlayan resmi belgeler olduğunu söyleyerek karşılık verdi.
“Aşı” tartışmasıyla ilgili son gelişmeyse Cumartesi akşamı yaşandı.
Sağlık Bakanı Dr. Koca,“83 milyonun hakkı adına” gibi duygusal bir başlıkla yaptığı açıklamada özetle uzun ticari sır niteliğindeki belgeleri ele geçirip ifşa ederek Kılıçdaroğlu’nu Türkiye’nin aşı programını riske atmakla suçladı.
İŞTE YOLSUZLUĞUN BELGELERİ
Söz konusu 12 milyon dolarlık faturalar, Odatv’de yayımlandı. Belgelerde Keymen firmasına ödeme yapıldığı görülebiliyor. Ödemelerin de 1 milyon doz hibe edilen aşı karşılığında yapıldığı anlaşılıyor.
