Rusya, 'domateslerde virüs çıktı' gerekçesiyle Türkiye'nin domateslerini ülkeye almadı. Domateslerin ülkeye alınmamasının, Erdoğan'ın Kırım açıklamasına denk gelmesi farklı yorumlara neden oldu. Rus yetkililer Türkiye'den alınan domateslerde bir tür mantar olan monilinia fructicola’ya rastlandığını açıkladı. Tobamovirüs bulunan domateslerin ülkeye alınmadığı söylendi. Rus yetkililer besin yönetmelikleri nedeniyle ürünlerin ülkeye girişine izin verilmediğini aktardı. Rusya'nın domatesleri almamasının Erdoğan'ın Kırım açıklamasına denk gelmesi, "bu açıklamaların bir sonucu" olarak yorumlandı. DENETİMİN SIKILAŞTIRILMASI İSTENDİ Sputnik'in haberine göre, Rosselhoznadzor yetkilileri, Türkiye’den alınan meyvelerde bir tür mantar olan monilinia fructicola’ya rastlandığını, domateslerdeyse tobamovirüs görüldüğünü belirtti. Rusya’nın besin yönetmeliklerine göre söz konusu mantar ve virüs çeşidinin görüldüğü ürünlerin ülkeye girişlerine izin verilmiyor. Rus tarım denetçisinin açıklamasına göre Türk makamları ile yapılan görüşmelerde karşı taraftan, Rusya’ya gönderilecek tarım ürünlerinin denetimini sıkılaştırması istendi. Türkiye tarafıysa görüşmeler sırasında, karantina uygulanmasını gerektiren bir mantar, bakteri ya da virüse tarım ürünlerinde rastlanması halinde yapılacak incelemenin sonuçlarını ve alınan önlemleri Rusya’ya iletmeyi taahhüt etti. ALIM DURDURULMUŞTU Rusya, 2020’nin sonunda İzmir ve Antalya’dan domates ve biber alımını durdurmuştu. Zira bu bölgelerden alınan ürünlerde tobamovirüse rastlanmıştı. Söz konusu yasak, eylül başında iptal edildi. Diğer taraftan, Türkiye’nin bir Rus savaş uçağını düşürmesinin ardından Rusya, 1 Ocak 2016'da Türkiye’nin tamamından domates ithalatını durdurmuştu. O dönemde Türkiye'den alımı yasaklanan tek ürün domates değildi. Ancak Türk ithalatçıları çokça etkilemesi ve sonraları ilişkilerin düzelmesi ardından yapılan bir dizi müzakerede dahi bu ürünle ilgili yasağın bir türlü kalkmaması, domatesi ilişkiler açısından sembolik bir hâle getirdi. Nitekim uzun müzakereler 2017’de sonuç verdi ve Türkiye’den domates alımı Kasım 2017’de yeniden başladı. Türk domates üreticileri için Rusya pazarına sürebilecekleri domatesin kotası ilk başta 50 bin ton olarak belirlendi. Daha sonra bu kota 150 bin tona kadar yükseltildi. ERDOĞAN'IN KIRIM İLE İLGİLİ AÇIKLAMALARINA DENK GELDİ AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 76’ncı toplantısında Kırım ile ilgili Rusya’ya eleştiride bulunmuş ve Rusya'dan da sert yanıt gelmişti. Erdoğan konuşmasında, “İlhakını tanımadığımız Kırım dâhil, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün ve egemenliğinin korunmasına önem veriyoruz” derken Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov bu ifadelere karşılık verdi. 29 Eylül’de Rusya Devlet Başkanı Putin ile Erdoğan’ın Soçi’de görüşmesi öncesinde açıklamaları değerlendiren Peskov, “Moskova, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu konuda yaptığı yorumları esefle karşıladı” ifadesini kullandı. Basın mensuplarına açıklama yapan Peskov, “Elbette bu tür açıklamaların bize yönelik yapıldığını düşünüyoruz, biz böyle algılıyoruz. Doğal olarak Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Rusya’ya ziyaretine hazırlandığımız sırada bu açıklamaları esefle karşıladık” dedi.