AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Faiz sebeptir, enflasyon neticedir. Beraber yürüdüğümüz arkadaşlarımızdan faizi savunanlar, kusura bakmasınlar. Bu yolda ben, faizi savunanla beraber olamam, olmam" demişti.
Erdoğan'ın faiz politikasının ardından hükümetin faiz indirimi operasyonundan vatandaşa eşi görülmedik bir faiz faturası çıktı.
1 TRİLYONUN ÜZERİNDE BORÇ STOKU
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın dün yayımladığı verilere göre, 2021 yılı Ağustos ayı sonunda 722 milyar TL olan iç borçlar için ilerideki ödenecek faizlerin toplamı, Mart 2022'de 1 trilyon 743 milyar TL'ye yükseldi ve ilk kez iç borç stokunu aşmış oldu.
TEMEL NEDENİ ENFLASYONA ENDEKSLİ TAHVİLLER
Sözcü'den Emre Deveci'ye konuya ilişkin değerlendirmede bulunan deneyimli bankacı Kerim Rota, ''TCMB politika faizini yüzde 19'dan yüzde 14'e indirirken, TÜİK'in açıkladığı tüketici enflasyonu da yüzde 19,25'ten yüzde 61,14'e yükseldi. Bu yükseliş, sadece sabit faizli tahvil faizlerini değil, enflasyona endeksli tahviller için ödenecek faiz yükünün de hızla tırmanmasına neden oldu. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçiş öncesinde Haziran 2018'de 348 milyar TL olan Hazine'nin iç borç faiz yükü, aradan geçen dört yıldan kısa sürede beşe katlanmış oldu. Söz konusu dört yılda, 970 milyar TL’den 3 trilyon 109 milyar TL’ye yükseldi'' dedi.
BORÇ STOKU İÇİNDE GÖRÜNMÜYOR
Martta 1 trilyon 483 milyar TL'ye ulaşan merkezi yönetim iç borç stoku içinde enflasyona endeksli tahvil stoku 368 milyar TL seviyesinde. Toplam iç borç stoku içinde enflasyona endeksli tahviller, yüzde 24,8'lik paya sahip ancak bu tahvillerin yarattığı faiz yükü, buz dağının görünmeyen kısmını oluşturuyor.Gelecek Partisi Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı da olan Rota, muhasebe tekniğiyle enflasyona endeksli tahvil faizi riskinin nasıl gizlendiğini şu örnekle anlatıyor:
Mayıs 2021'de 100 TL'ye ihraç edilmiş olan 10 yıl vadeli enflasyona endeksli tahvilin fiyatı, Mayıs 2031'e kadar yıllık yüzde 20 enflasyon olması durumunda, vadeden bir gün önce 832 TL'ye yükselmiş olacak. O güne kadar da borç stokunda bu tahvile ait borç sadece 100 TL olarak görünecek. Vade günü geldiğinde Hazine yatırımcıya 100 TL anapara ve 732 TL enflasyon farkı ödeyecek.
