OHAL yetkilerini uzatan kanun teklifinin yasalaşmasının ardından 1 Ekim’e kadar tatile giren TBMM’de 27’nci dönem dördüncü yasama yılı, geçmiş dönemler gibi AKP’nin tartışmalı düzenlemeleri ile geçti. Muhalefete karar ve gündem belirleme hakkı tanımayan iktidar, bunun yerine yetki gaspları, hak ihlalleri, vatandaşlar için yeni yükler içeren düzenlemeleri hayata geçirdi. Yazılı soru önergeleri dışında elinde denetleme adına herhangi bir yetki kalmayan muhalefet ise gündem önerileri ile Genel Kurul’da yaptığı kısa süreli konuşmalarla sesini duyurmaya çalıştı. 24 KANUN TEKLİFİ YASALAŞTI BirGün'den Hüseyin Şimşek'in haberine göre, TBMM’nin geride kalan yasama yılında 24 kanun teklifi yasalaştı. Bu teklifler arasında uluslararası anlaşmalar ve bütçe kanunu da yer aldı. AKP, kısıtlı yasama mesaisine hak gasplarıyla dolu çok sayıda “torba kanun”u da sığdırdı. Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği OHAL düzenlemesi, koronavirüs salgını karşısında artan yoksullukla mücadele eden halka yeni yükler öngören düzenlemeler, muhalefetin kazandığı belediyelerin yetkilerini elinden alan değişiklikler, çevre katliamına neden olacak yeni yapılanmalar son dönemde yasalaştı. SADECE ADLARI VAR TBMM’nin son yasama döneminde, sadece 24 kanun teklifi için mesai harcayan Genel Kurul’a bakanlar neredeyse hiç uğramadı. Muhalefet milletvekillerinin talebinin ardından getirilen “nöbetçi bakan” uygulaması, salgın hastalık gerekçesiyle uygulanmadı. Bakanlar, milletvekillerinin yazılı soru önergelerine ya istenilen yanıtı vermedi ya da başka bakanlara havale etti. 27’nci yasama döneminin tamamında TBMM Başkanlığı’na 47 bin 545 yazılı soru önergesi sunuldu. Bu önergelerin üçte birinden fazlası yanıtsız kaldı. Önergelerin önemli bir bölümünü, “görev alanıma girmiyor” gerekçesiyle diğer bakanlıklara havale eden isim Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, en çok yanıtsız bırakan isim ise Adalet Bakanı Abdülhamit Gül oldu. Adalet Bakanı Gül, 5 bin 445 yazılı soru önergesinden 4 bin 39’una yanıt vermedi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da sözde ‘güçlü Meclis’te milletvekillerini önemsemeyen bakanların başında geldi. Koca’ya çoğu salgın hastalığın akıbeti ve sonuçları ile ilgili 3 bin 994 soru soruldu. Vaka sayıları başta olmak üzere çok sayıda konuda “şeffaf olmamakla” eleştirilen Koca, milletvekillerine de aynı şekilde yaklaştı ve 3 bin 239 önergeye yasal süresi içerisinde yanıt vermedi. TBMM’ye ayrıca bu dönemde tamamına yakını muhalefet milletvekillerine ait 4 bin 565 araştırma önergesi sunuldu. 4 bin 290 araştırma önergesi, gündeme bile alınmadı. MUHALEFETE RET TBMM’de en çok çalışan partiler, muhalefet partileri oldu. 27’nci yasama döneminde TBMM Başkanlığı’na sunulan 3 bin 678 kanun teklifinin 3 bin 98’i muhalefet milletvekilleri tarafından hazırlandı. CHP 2 bin 530, HDP 292, İYİ Parti 254, TİP 2, Saadet Partisi 5 kanun teklifi hazırladı. Yedi kanun teklifini bağımsız milletvekilleri hazırlarken kalan tekliflerde AKP, MHP ve BBP imzası yer aldı. Muhalefetin hazırladığı kanun teklifleri, komisyon raflarında unutuldu, gündeme alınmadı. CUMHURBAŞKANI İLE EŞİT 600 milletvekilli yeni sistemin ilk dönemi olan 27’nci yasama döneminde, Saray ile TBMM’nin neredeyse eşit değişikliklere imza attığı görüldü. Etkinlik alanı daralan, “güçlü Meclis” çizgisinden hızla uzaklaşan TBMM’de uluslararası anlaşmalar dışında üç senede toplam 80 kanun teklifi kabul edilerek hayata geçti. Aynı süre boyunca AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla 80 kararname, karar, KHK yayımlandı. Erdoğan, tek başına 3 bin maddelik değişiklik yaptı. Bunların 2 bin 455’i Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile hayata geçti. KOMİSYONLAR DA ETKİSİZ Sağlık ve ekonomide yaşanan kötü gelişmelerle geçen bir yılda, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, en çok mesai yapan komisyonların başında geldi. Özellikle muhalefetin kanun tekliflerinin üçte biri, tek başına bu komisyona sevk edildi. On binlerce kişinin ölümüne, yüzbinler yurttaşın ise hastanelerde yaşam mücadelesi vermesine yol açan koronavirüs salgınına rağmen TBMM Sağlık Komisyonu, sadece bir kez toplandı. Muhalefetin ısrarlı çağrılarına rağmen Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da TBMM’yi yeterli derecede muhatap almadı. SÖZLER UNUTULDU AKP ve MHP liderlerinin seçim meydanlarında verdiği sözler karşılığını bulmadı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin söz verdiği emeklilikte yaşa takılanların sorunları, muhalefet partileri tarafından gündeme getirildi, AKP ve MHP’li isimlerce geri çevrildi. Kamu çalışanlarında maaş artırımını sağlayacak olan ve özellikle Erdoğan’ın birçok kez seçim meydanlarından söz verdiği 3600 ek gösterge iyileştirmesi de yine muhalefet tarafından gündeme getirildi, iktidar partisi tarafından reddedildi. BİR YEMİNE 700 BİN TL Yasama faaliyetlerine katılması için bugüne kadar 700 bin TL’yi aşkın maaş alan milletvekillerinden önemli bir bölümü henüz hiçbir faaliyete katılmadı. Çoğu AKP’li olan milletvekillerinin tek bir kanun teklifine imza atmadıkları görüldü. 16 milletvekili TBMM Genel Kurulu’nda yemin töreni dışında söz almadı, kanun teklifi hazırlamadı. İktidar partisinin 12 milletvekili, yemin töreninin ardından birer bütçe konuşması yaptı, bazı vekiller 7, 8 cümleden oluşan gündem dışı konuşmalara imza attı ve Genel Kurul’da başka bir faaliyete katılmadan yüzbinlerce TL’lik maaşa sahip oldu. YEDİ CÜMLE İLE SERVET Yemin töreni dışında birkaç cümleden oluşan konuşmalar yapan milletvekilleri ise şu isimlerden oluştu: -AKP’li eski Bakan Fatma Betül Sayan Kaya da yasama faaliyetlerine katılmadı. -AKP MKYK Üyesi Lütfiye Selva Çam, gündem dışı yedi cümlelik tek bir konuşma yaptı. -Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Başdanışmanı, AKP’li Yalçın Akdoğan, bütçe görüşmeleri sırasında bir kez söz aldı. -AKP’li eski İçişleri Bakanı Efkan Ala, bir bütçe konuşması bir de gündem dışı konuşma dışında söz almadı. Kanun teklifi hazırlamadı. -AKP Milletvekili Yakup Taş, kanun teklifi hazırlamadı, yasama faaliyetlerine katılmadı. Bir kez bütçe bir kez de gündem dışı konuşma yaptı. -AKP’li Husret Dinç, Hacı Turan, Rizgin Birlik ve Mustafa Köse bir bütçe konuşmasıyla yıllardır maaş alan milletvekilleri arasında. -AKP’li Abdulkadir Özel, bütçe ve HDP’nin grup önerisi hakkında birer konuşma yaptı. Genel Kurul’da başka söz söylemeyen Dinç, kanun teklifi de hazırlamadı. -AKP’li Erkan Kandemir, Genel Kurul’da sadece bir kez gündem dışı söz alarak konuşma gerçekleştirdi. Kandemir bir daha söz almadı. -AKP’li Mustafa Ataş, bütçe görüşmeleri sırasında bir kez söz aldı. Ataş, bu konuşması dışında bir de Mahmut Tanal’a yanıt vermek için sekiz cümlelik bir konuşma yaptı.