TMMOB‘a bağlı Fizik, Kimya ve Maden Mühendisleri Odaları, 1956 yılında kurulan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2003 yılında kurulan Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, ve 2018 yılında kurulan Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü’nün kapatılmasına tepki gösterdi. TMMOB’a bağlı Fizik Mühendisleri Odası, Kimya Mühendisleri Odası ve Maden Mühendisleri Odası’nın ortak basın açıklamasında Resmi Gazete’de 28 Mart tarihinde yayımlanan 57’nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile aralarında köklü Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun da bulunduğu üç kurumun kapatılmasına tepki gösterildi. Odalar, “Konuyla direkt ilgisi olmayan kuruluşların faaliyet alanları ile birleştirilip, aynı çatı altına toplanması kabul edilebilir değildir” dedi. Kararname ile 1956 yılında Atom Enerjisi Komisyonu olarak kurulan, 1982 yılında yeniden yapılandırılan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), AKP iktidarı tarafından, 2003 yılında kurulan Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) ve 2018 yılında kurulan Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü (NATEN) kapatıldı. Kapatılan üç kurumun görev yetkileri ise Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulan Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’na (TENMAK) devredildi. İHMALE NEDEN OLABİLİR TMMOB’a bağlı odaların ortak açıklamasında “Faaliyet alanlarını bir araya toplamak avantaj gibi gözükmesine rağmen, bazı alanlar ön plana çıkarken diğer alanların ihmal edilmesine neden olabilecektir” uyarısında bulunuldu. Açıklamada, “Birbirleriyle ilgili uygulama alanları bakımından, mevcut kurumların kapatılarak faaliyetlerinin enstitüler halinde aynı çatı altında toplanması ve ilgili konularda yeni enstitülerin oluşturulması makul bir durummuş gibi görülebilir; ancak nükleer, nadir toprak elementleri ve bora dayalı faaliyet alanlarının birbirlerinden farklı araştırma alanları, araştırma çıktılarının değerlendirileceği farklı sektörler de bulunmaktadır” denildi. KABUL EDİLEBİLİR DEĞİL Açıklamada, kararname ile 64 yıllık köklü bir kamu kurumu olan TAEK’in kapatıldığı da vurgulanarak “Böylesi kapatmalar basit bir kurumun görevini sonlandırmak olarak görülmemeli, yıllara dayanan uzmanlığın, kamusal birikim ve deneyimin, kurumsal hafızanın yok edilmesi olarak anlaşılmalıdır. Uluslararası Atom Enerji Ajansı`nın kurucu üyesi olan Ülkemizde, bu alandaki çalışmaları doğrudan yürüten TAEK`in kapatılarak konuyla direkt ilgisi olmayan kuruluşların faaliyet alanları ile birleştirilip, aynı çatı altına toplanması kabul edilebilir değildir” ifadelerine yer verildi. 2018 YILINDA KURULMUŞTU Yapılan açıklamada, kararname ile kapatılan kurumlardan bir diğerinin de AKP’nin iki yıl önce kurduğu NATEN olduğuna dikkat çekilerek, “Kuruluşundan sonraki iki yılını tamamlamadan kapatılan NATEN ile birlikte BOREN ve TAEK de kapatılarak bu kurumların işlevlerini de kapsayan merkezi bir yapının oluşturulması esasta uzun vadeli bir perspektifin olmadığının göstergesidir” denildi. DENEYİMİ VE BİRİKİMİ YOK EDİLEN KURUMLAR Odaların ortak açıklamasında, “Sonuç olarak, ülkenin kamu yönetiminin ve kurumlarının var olan birikiminin de yok edildiği böylesi bir dönemde; Nitekim Kararname’nin, TENMAK’ın görevlerini belirttiği bölümlerde ‘yapar veya yaptırır’ ifadeleri yer almaktadır. Deneyim ve birikimi yok edilen kurumların bu görevleri kendilerinin yapması olası olmadığına göre, bu görevler tercih edilen özel şirketlere yaptırılarak kaynak aktarılacaktır. Bir kez daha belirtmek istiyoruz ki; Ülkenin kıt kaynaklarının kişisel ihtirasların ürünü olan ‘ben yaptım oldu’ anlayışına heba edilemez” ifadelerine yer verildi.